Yurda Dönüşü

Yurda Dönüşü

hayatı

Cahit Sıtkı, Paris'ten Ziya Osman'a yazdığı 7.6.1940 ta­rihli mektubunda, hükümetin tebligatı ile dönüş için yol ha­zırlıkları içinde olduklarını haber veriyor. Perigueux‘den 23 Temmuz 1940 tarihinde postaya verilmiş ve Fransızca ile ya­zılmış bir karttan hem Paris'ten ayrılış tarihini hem de yol­culuğun hangi şartlar altında cereyan ettiğini öğreniyoruz:

"Ziyacığım, son hadiseler üzerine, Paris'ten, hazi­ranın on üçünde ayrılmak zorunda kaldık. 0 günden ‘ beri, Fransa yollarında, bisikletle, bombardımanlar altında olanca hızımızla kaçarak on gün kadar yol ' aldık. Nihayet Bordeaux'a vardık. Bu şehirde,sefir­le talebe müfettişimizi bulduk. Yirmi günden fazla­dır. işgal edilmemiş bölgedeki, Dordogne vilayeti­nin merkezi Perigueux'deyiz. Müfettişimiz de bası-’' mızda bulunduğu için, her ihtiyacımız temin edi1iyor ve Allah'a şükür,hepimiz sıhhatteyiz. Parlak bir hayat sürüyoruz demeyeceğim; Türkiye‘ye dönmekti ten ümit kesmemeye çalışıyoruz iste. Zaten sefaret^- de bizi vatanımıza bir an önce kavuşturmak için. Fransız ve Alman makamları nezdinde teşebbüse geç­miş bulunmaktadır. Ben gene bildiğimce çalışıyorum; bir çok şiir yazdım. Onları sana okumak için acele ediyorum,

Yine bir mektubunda;

"Ziyacığım, Paris'ten çıkış tarihimiz olan 13 Hazi­randan beri neler gördüğümüzü mümkün değil tasavvur edemezsin. Bilirsin ki. herhangi bir şeyi tasavvur veya tahayyül edebilmek için daha evvel onun bazı unsurlarını tanımak, görmüş olmak lazımdır.Bu sefer gördüklerim beni on senelik normal bir hayat tecrü­besinden daha fazla zenginleştirdi.Tasavvurlarım arasında o kadar yazılacak şeyler var ki, hangisin­den başlayacağımda mütereddidim."

Dediğine bakılırsa Cahit, yasadığı bu hadiselerden fazlasıy­la etkilenmiş ve bunları sanatına geçirmek istemiştir. Nite­kim Paris'ten kaçış müddetince uğradıkları şehirlerde bile şiirler yazmağa devam etmiştir:

"Paris'ten yazdığım son mektuptan beri, bir çok şi­irler yazdım. Fakat hiç birine tam ve bitmiş naza­rıyla bakamadığım için senin tenkid ve tahliline arzedemeyecegim. İnşallah İstanbul'a ayak bastığım zaman bitmiş olurlar da Kadıköy vapurunda bol bol okuruz.”

Lyon, 25.8.1940 tarihli mektubunda yer alan "On iki günden beridir ki Lyon'dayız" ifadesinden anlaşılacağı üzere, Cahit Sıtkı Perigueux'dan ayrılarak 13 Ağustos‘ta Lyon'a gel­miştir.

"Burada günlerimiz kahvede, sinemada geçiyor. İm­kân oldukça ufak tefek kitaplar da alarak mütalaayı ihmal etmiyorum. Şiir faaliyetiyse kendiliğinden de­vam ediyor... Sıhhatçe iyiyim. Lyon'da canımız sı­kılmıyor diyebilirim. Bu ifadeleri, buradaki günlerinin nasıl geçtiği hakkında bir fi­kir vermektedir.

Bu arada Cahit'in en çok canını sıkan şey, apar topar Paris'ten ayrılırken geride bıraktığı kitaplarıdır:

"Ziyacığım, Paris'te birçok kitaplar bıraktım, el­bise ve çamaşırlarımdan ziyade, onlara yanıyorum. Görseydin ne güzel kitaplarım vardı! Ve tabii, yüz­de sekseni şiire dair." diye yakınır.

Cahit Sıtkı 26 Eylül‘de arkadaşları ile birlikte Cenevre'dedir. Burada her türlü istirahatleri sağlanmış olmasına rağmen, okuduğu gazete haberleri sebebiyle henüz hadiselerin sükûnet iklimine bir türlü kavuşamamış görünüyor.